1. PRZECHOWYWANIE NAJŚWIĘTSZEJ EUCHARYSTII

129. „Sprawowanie Eucharystii w ofierze Mszy świętej jest źródłem i celem kultu, jaki się jej oddaje poza Mszą. Święte postacie przechowuje się przede wszystkim w tym celu, aby wierni, którzy nie mogą brać udziału we Mszy świętej, zwłaszcza chorzy i starsi, jednoczyli się przez Komunię sakramentalną z Chrystusem i Jego Ofiarą, którą składa się we Mszy świętej”^[219]. Ponadto owo przechowywanie pozwala również na praktykę adoracji tego Wielkiego Sakramentu oraz oddawania mu tej czci, która jest należna samemu Bogu. Należy więc bardzo popierać niektóre formy kultu adoracji nie tylko prywatnej, lecz również publicznej i wspólnotowej, ustanowione lub zatwierdzone przez Kościół^[220].

130. „Najświętszą Eucharystię należy przechowywać w tabernakulum trwałym i nienaruszalnym, umieszczonym na środku ołtarza wielkiego lub bocznego, ale naprawdę okazałego”; jak również w miejscu, ze względu na spokój, przestrzeń przed tabernakulum oraz liczbę ławek lub krzeseł i klęczników, „odpowiednim do modlitwy”^[221]. Ponadto należy pilnie zwracać uwagę na wszystkie przepisy ksiąg liturgicznych i normy prawne^[222], szczególnie w celu wykluczenia niebezpieczeństwa profanacji^[223].

131. Z wyjątkiem przepisów kan. 934 § 1, zabrania się przechowywania Najświętszego Sakramentu w miejscu, które nie podlega oczywistej władzy biskupa diecezjalnego lub gdzie istnieje niebezpieczeństwo profanacji. Gdyby coś takiego zaistniało, biskup diecezjalny winien natychmiast cofnąć udzielone już pozwolenie na przechowywanie Eucharystii^[224].

132. Nikt nie może zanosić Najświętszej Eucharystii do domu lub do jakiegoś innego miejsca wbrew przepisom prawa. Ponadto należy pamiętać, że zabranie lub przetrzymywanie w celu świętokradczym albo wyrzucenie konsekrowanych postaci jest poważnym przestępstwem, od którego uwolnienie zastrzeżone jest Kongregacji Nauki Wiary^[225].

133. Kapłan lub diakon albo szafarz nadzwyczajny, który z powodu nieobecności lub przeszkody ze strony szafarza zwyczajnego zanosi Najświętszą Eucharystię choremu w celu udzielenia Komunii, z miejsca, gdzie przechowywany jest Sakrament, powinien iść w miarę możliwości prostą drogą do domu chorego, unikając wszelkich spraw świeckich, aby wyeliminować jakiekolwiek niebezpieczeństwo profanacji i zachować jak największy szacunek względem Ciała Chrystusa. Ponadto zawsze należy wykonywać obrzęd udzielania Komunii chorym, jak zapisano w Rytuale Rzymskim^[226].

2. INNE FORMY KULTU NAJŚWIĘTSZEJ EUCHARYSTII POZA MSZĄ ŚWIĘTĄ

134. „Kult, jakim otaczana jest Eucharystia poza Mszą świętą, ma nieocenioną wartość w życiu Kościoła. Jest on ściśle związany ze sprawowaniem Ofiary eucharystycznej”^[227]. Pobożność więc zarówno publiczna, jak i prywatna wobec Najświętszej Eucharystii winna być gorliwie wpajana również poza Mszą, aby wierni oddawali cześć uwielbienia Chrystusowi obecnemu prawdziwie i rzeczywiście^[228], który jest „Kapłanem dóbr przyszłych”^[229] i Odkupicielem wszystkiego. „Jest więc zadaniem pasterzy Kościoła, aby również poprzez własne świadectwo zachęcali do kultu eucharystycznego, do trwania na adoracji przed Chrystusem obecnym pod postaciami eucharystycznymi, szczególnie podczas wystawienia Najświętszego Sakramentu”^[230].

135. „W ciągu dnia” wierni „niech nie zaniedbują nawiedzenia Najświętszego Sakramentu, jako że jest ono dowodem wdzięczności, znakiem miłości i wyrazem uznania dla Chrystusa Pana tam obecnego”^[231]. Kontemplacja bowiem Jezusa obecnego w Najświętszym Sakramencie, jako Komunia duchowa, ściśle jednoczy wiernego z Chrystusem, jak pokazuje przykład tylu Świętych^[232]. „Jeśli nie stoi na przeszkodzie poważna racja, kościół, w którym jest przechowywana Najświętsza Eucharystia, powinien być otwarty dla wiernych przynajmniej przez kilka godzin dziennie, aby mogli się modlić przed Najświętszym Sakramentem”^[233].

136. Ordynariusz powinien usilnie popierać adorację eucharystyczną z udziałem ludu, zarówno krótką, jak dłuższą lub jako wieczystą. W ostatnich bowiem latach „w wielu miejscach adoracja Najświętszego Sakramentuznajduje swoją właściwą rolę w życiu codziennym i staje się niewyczerpanym źródłem świętości”, chociaż istnieją również miejsca, „w których zauważa się prawie całkowity zanik praktyki adoracji eucharystycznej”^[234].

137. Wystawienie Najświętszej Eucharystii winno się zawsze odbywać zgodnie z przepisami ksiąg liturgicznych^[235]. Nie należy również wykluczać odmawiania przed schowanym lub wystawionym Najświętszym Sakramentem maryjnej modlitwy różańcowej, godnej podziwu „ze względu na jej prostotę a zarazem głębię”^[236]. Jednakże, szczególnie podczas wystawienia, należy ukazać istotę tej modlitwy jako kontemplacji tajemnic życia Chrystusa Odkupiciela i zbawczego planu wszechmogącego Ojca, wykorzystując przede wszystkim czytania zaczerpnięte z Pisma świętego^[237].

138. Nigdy jednak wystawionego Najświętszego Sakramentu nie powinno się, nawet na krótko, pozostawiać bez wystarczającego nadzoru. Stąd należy postępować tak, aby w ustalonych porach niektórzy wierni, nawet na zmianę, zawsze byli obecni.

139. Gdy biskup diecezjalny ma wyświęconych szafarzy lub inne osoby przeznaczone do wystawienia Najświętszego Sakramentu, wierni mają prawo często nawiedzać Najświętszy Sakrament w celu adoracji i przynajmniej czasami w ciągu roku uczestniczyć w adoracji przed wystawioną Najświętszą Eucharystią.

140. Zaleca się bardzo, aby w dużych miastach lub przynajmniej większych miejscowościach biskup diecezjalny wyznaczył jakiś budynek kościoła dla adoracji wieczystej, w którym jednak powinna być często, a nawet o ile to możliwe codziennie, sprawowana Msza święta, pod warunkiem ścisłego przestrzegania zasady, że na czas Mszy świętej przerywa się wystawienie^[238]. Wypada, aby we Mszy, która poprzedza czas bezpośredniej adoracji, była konsekrowana hostia, która ma być wystawiona do adoracji, oraz aby została umieszczona w monstrancji na ołtarzu po zakończeniu Komunii^[239].

141. Biskup diecezjalny powinien uznać i w miarę możliwości popierać prawo wiernych do ustanawiania bractw lub stowarzyszeń oddających się praktyce adoracji, również wieczystej. Ilekroć takie stowarzyszenia przybiorą charakter międzynarodowy, ich erygowanie lub zatwierdzanie ich statutów należy do Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów^[240].

3. PROCESJE I KONGRESY EUCHARYSTYCZNE

142. „Do biskupa diecezjalnego należy wydawanie zarządzeń o procesjach, zasadach uczestnictwa w nich oraz ich godności”^[241], a także popieranie wśród wiernych praktyki adoracji.

143. „Gdzie, zdaniem biskupa diecezjalnego, jest to możliwe, należy dla publicznego świadectwa czci wobec Najświętszej Eucharystii urządzać, zwłaszcza w uroczystość Ciała i Krwi Chrystusa, procesję prowadzoną po drogach publicznych”^[242], ponieważ pobożne „uczestnictwo wiernych w procesji eucharystycznej w uroczystość Ciała i Krwi Pańskiej jest łaską od Pana, która co roku napełnia radością wszystkich biorących w niej udział”^[243].

144. Chociaż w niektórych miejscach nie jest możliwe organizowanie procesji eucharystycznych, jest jednak konieczne zachowanie takiej tradycji. Trzeba raczej poszukiwać nowych sposobów ich organizacji w dzisiejszych warunkach, na przykład w sanktuariach, w miejscach należących do Kościoła, lub, za zgodą władzy świeckiej, w publicznych ogrodach.

145. Należy uznać wielką wartość duszpasterską Kongresów eucharystycznych, które „powinny być prawdziwym znakiem wiary i miłości”^[244]. Winny one być przygotowywane i przeprowadzane zgodnie z ustalonymi zasadami^[245], aby wierni, godnie otaczając czcią święte tajemnice Ciała i Krwi Syna Bożego, mogli nieustannie doznawać w sobie owoców odkupienia^[246].

PRZYPISY:

^[219] Św. Kongr. Kultu Bożego, Dekr. Eucharistiae sacramentum, 21 czerwca 1973: AAS 65 (1973) 610.
^[220] Por. tamże.
^[221] Por. Św. Kongr. Obrzędów, Instr. Eucharisticum mysterium, nr 54: AAS 59 (1967) 568; Instr. Inter Oecumenici, 26 września 1964, nr 95: AAS 56 (1964) 877-900, tu 898; Mszał Rzymski, Ogólne wprowadzenie, nr 314.
^[222] Por. Jan Paweł II, List Dominicae Cenae, nr 3: AAS 72 (1980) 117-119; Św. Kongr. Obrzędów, Instr. Eucharisticum mysterium, nr 53: AAS 59 (1967) 568; KPK, kan. 938 § 2; Rytuał Rzymski, Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza Mszą świętą, Katowice 1985, Wprowadzenie teologiczne i pastoralne, nr 9; Mszał Rzymski, Ogólne wprowadzenie, nry 314-317.
^[223] Por. KPK, kan. 938 §§ 3-5.
^[224] Św. Kongr. ds. Dysc. Sakram., Instr. Nullo unquam, 26 maja 1938, nr 10d: AAS 30 (1938) 198-207, tu 206.
^[225] Por. Jan Paweł II, List apost. motu proprio Sacramentorum sanctitatis tutela,30 kwietnia 2001: AAS 93 (2001) 737-739; Kongr. Nauki Wiary, Ep. ad totius Catholicae Ecclesiae Episcopos aliosque Ordinarios et Hierarchas quorum interest: de delictis gravioribus eidem Congregationi pro Doctrina Fidei reservatis: AAS 93 (2001) 786.
^[226] Por. Rytuał Rzymski, Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza Mszą świętą, Katowice 1985, nry 26-54.
^[227] Jan Paweł II, Enc. Ecclesia de Eucharistia, nr25: AAS 95 (2003) 449-450.
^[228] Por. Sobór Trydencki, Sesja XIII, 11 października 1551, Dekret o Najśw. Sakramencie, rozdz. 5: DS 1643; Pius XII, Enc. Mediator Dei: AAS 39 (1947) 569; Paweł VI, Enc. Mysterium fidei, 3 września 1965: AAS 57 (1965) 751-774, tu 769-770; Św. Kongr. Obrzędów, Instr. Eucharisticum mysterium, nr 3f: AAS 59 (1967) 543; Św. Kongr. ds. Sakram. i Kultu Bożego, Instr. Inaestimabile donum, nr 20: AAS 72 (1980) 339; Jan Paweł II, Enc. Ecclesia de Eucharistia,nr25: AAS 95 (2003) 449-450.
^[229] Por. Hebr 9, 11; Jan Paweł II, Enc. Ecclesia de Eucharistia,nr3: AAS 95 (2003) 435.
^[230] Jan Paweł II, Enc. Ecclesia de Eucharistia, nr25: AAS 95 (2003) 450.
^[231] Paweł VI, Enc. Mysterium fidei: AAS 57 (1965) 771.
^[232] Por. Jan Paweł II, Enc. Ecclesia de Eucharistia,nr25: AAS 95 (2003) 449-450.
^[233] KPK, kan. 937.
^[234] Jan Paweł II, Enc. Ecclesia de Eucharistia, nr10: AAS 95 (2003) 439.
^[235] Por. Rytuał Rzymski, Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza Mszą świętą, Katowice 1985, nry 58-76; Mszał Rzymski, Ogólne wprowadzenie, nr 317; KPK, kan. 941 § 2.
^[236] Jan Paweł II, List apost. Rosarium Virginis Mariae,16 października 2002: AAS 95 (2003) 5-36; tu nr 2, s. 6.
^[237] Por. Kongr. ds. Kultu Bożego i Dysc. Sakram., List Kongregacji z dnia 15 stycznia 1997, „Notitiae” 34 (1998) 506-510; Penitencjaria Apost., List do pewnego kapłana, 8 marca 1996, „Notitiae” 34 (1998) 511.
^[238] Por. Św. Kongr. Obrzędów, Instr. Eucharisticum mysterium, nr 61: AAS 59 (1967) 571; Rytuał Rzymski, Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza Mszą świętą, Katowice 1985, nr 59; Mszał Rzymski, Ogólne wprowadzenie, nr 317; KPK, kan. 941 § 2.
^[239] Por. Rytuał Rzymski, Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza Mszą świętą, Katowice 1985, nr 70.
^[240] Por. Jan Paweł II, Konst. apost. Pastor bonus, art. 65: AAS 80 (1988) 877.
^[241] KPK, kan. 944 § 2; por. Rytuał Rzymski, Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza Mszą świętą, Wprowadzenie teologiczne i pastoralne, wydanie rzymskie nr 102; Mszał Rzymski, Ogólne wprowadzenie, nr 317.
^[242] KPK, kan. 944 § 1; por. Rytuał Rzymski, Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza Mszą świętą, Katowice 1985, Wprowadzenie teologiczne i pastoralne, nry 77-78; Mszał Rzymski, Ogólne wprowadzenie, nr 317.
^[243] Jan Paweł II, Enc. Ecclesia de Eucharistia, nr10: AAS 95 (2003) 439.
^[244] Por. Rytuał Rzymski, Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza Mszą świętą, Katowice 1985, Wprowadzenie teologiczne i pastoralne, nr 85.
^[245] Por. tamże,nry 109-112.
^[246] Por. Missale Romanum, In sollemnitate sanctissimi Corporis et Sanguinis Christi, Collecta, s. 489.

opr. mg/mg