Odnowa Charyzmatyczna znajduje się w szczególnym punkcie swojego rozwoju i ewolucji, co oznacza, iż skończył się okres płomiennego entuzjazmu i spektakularnego wzrostu liczebnego. Nastąpił czas zarówno teoretycznego, jak i praktycznego jej „zakorzeniania” oraz dalszego odsłaniania w Tradycji i duchowości Kościoła.

Ujmując w podsumowaniu wyniki całości należy stwierdzić, w świetle analizy dokumentów z Malines i konfrontacji z wypowiedziami Nauczycielskiego Urzędu Kościoła, że Odnowa Charyzmatyczna, choć zrodziła się ze spotkań ekumenicznych, jest bez wątpienia kościelna, rozprzestrzenia się w Kościele i najprawdopodobniej pozostanie stałą formą wyrazu jego życia.

Rozdział pierwszy mniejszej książki wykazał przede wszystkim związek i zgodność głównych znamion teologicznych katolickiej Odnowy Charyzmatycznej z Pismem Świętym, Tradycją i Magisterium Kościoła. Można było przy tym zauważyć także, że współczesne doświadczenie charyzmatów w Odnowie rzuca wiele światła na Pismo Święte i Tradycję. Dzięki doświadczeniu działania Ducha Świętego i Jego charyzmatów, formalny związek z Chrystusem staje się głęboko osobisty (choć nie indywidualistyczny), a przeżycie Kościoła jako wspólnoty nabiera realnych wymiarów między innymi w odrodzeniu związków międzyludzkich. Odnowa, kładąc szczególny nacisk na „chrzest w Duchu”, pozostawia wielkie pole do działania charyzmatom. Jak wynika z doświadczeń Odnowy, takie nastawienie nie wywołuje postawy dystansu wobec hierarchii Kościoła. Zdarzają się oczywiście wyjątki, jednak w większości wolność w Duchu, jakiej domagają się członkowie Odnowy, nie doprowadza do odrzucenia instytucji Kościoła. Co więcej, Odnowa pomaga strzec jedności misterium Kościoła i jego instytucji. Jeśli chodzi o niebezpieczeństwa, jakie niesie ze sobą Odnowa, musi ona uchronić się przede wszystkim przed tym, co utrudnia rozpoznawanie darów Ducha i dzielenie się nimi, a w związku z tym, przed zamykaniem się w sobie grup Odnowy.

Doświadczenie mocy Ducha prowadzi nie tylko do ciągłej autoewangelizacji osób, ale otwiera na dawanie autentycznego świadectwa temu doświadczeniu i aktywnej obecności we wprowadzaniu sprawiedliwości i pokoju w struktury społeczne. Podstawa teologiczna katolickiej Odnowy Charyzmatycznej leży w odnowieniu świadomości sakramentów inicjacji (chrztu, Eucharystii i bierzmowania) i nieustannym przeżywaniu tajemnicy Pięćdziesiątnicy.

Szczególnym darem Odnowy jest uświadomienie ludziom potrzeby głębszej podstawy zaangażowania oraz możliwości podejmowania różnorakich posług we wspólnocie Kościoła. Próbę rzucenia światła na tę kwestię stanowił rozdział drugi. Poszczególne elementy Odnowy Charyzmatycznej nie są nowością dla Kościoła. Funkcjonowały one w normalnym życiu wspólnot pierwszych chrześcijan. Jak ukazują doświadczenia Odnowy, mogą one funkcjonować również dziś – w sposób wiarygodny i skuteczny ożywić i zdynamizować życie wiary, liturgię wspólnot lokalnych Kościoła, a tym samym przyczynić się do przejścia z deklaratywnego modelu chrześcijaństwa do chrześcijaństwa bardziej aktywnego i angażującego wiernych w sposób osobisty.

Możliwości Odnowy Charyzmatycznej w zakresie służby Kościołowi są z pewnością o wiele większe niż te, które naświetla trzeci rozdział. Wydaje się jednak, że te, które zostały tutaj przedstawione, zarówno w wymiarze wspólnotowym, jak i poszczególnych jednostek, należą do istoty Odnowy. Właśnie w tych kierunkach powinien pójść rozwój oraz urzeczywistnianie Odnowy Charyzmatycznej w życiu Kościoła.

Należy mieć nadzieję, że solidne podstawy jakie dają Odnowie Charyzmatycznej dokumenty z Malines, sprawią coraz powszechniejsze jej uznawanie i sankcjonowanie. Przyczynią się do tego, że duchowość i liturgia Odnowy nie będą czymś w rodzaju „nielegalnej partyzantki” uprawianej równolegle czy za plecami oficjalnej linii Kościoła, lecz staną się integralną częścią jego życia. Całość „dokumentów malińskich” należy ocenić bardzo pozytywnie. Stanowią one wyraz pogłębienia jedności Odnowy Charyzmatycznej z całym Kościołem: z jego Pasterzami i nauczycielami, z jego doktryną i dyscypliną oraz życiem sakramentalnym i całym Ludem Bożym.

W rezultacie powyższych badań i wniosków należy stwierdzić niebezpieczeństwo kryjące się w stałym i konsekwentnym rozumieniu Odnowy Charyzmatycznej zawężonym tylko do czynnika odnowy i traktowania jako alternatywy duchowości. Kościół musi pragnąć pełni obecności, mocy i darów Ducha działającego skutecznie w całym jego życiu, w wymiarze religijnym, społecznym i misyjnym, ponieważ jest to pragnienie (zresztą w duchu Ewangelii) licznej rzeszy jego wiernych. Coraz częstsze, a zarazem boleśniejsze są bowiem fakty opuszczania Kościoła nie z powodu jego wymagań moralnych, ale z braku zaspokojenia osobistej gorliwości wiernych. Aby Dobra Nowina o Jezusie Chrystusie realizowała religijne potrzeby współczesnego człowieka, należałoby w świetle powyższych refleksji położyć akcent na doświadczenie i przeżycie religijne we wszelkich poczynaniach teologiczno-ewangelizacyjno-pastoralnych.

Odnowa Charyzmatyczna wskazuje, że współczesne poglądy na działanie Ducha Świętego wymagają znacznie większej elastyczności. Powinno się podkreślić znaczenie i rolę tegoż Ducha w życiu Kościoła, i poszczególnych wiernych. Jawi się tu nie tylko szerszy i głębszy wymiar ekumeniczny zagadnienia. Pogłębiona pneumatologia otworzy chrześcijaństwo jeszcze bardziej także na dialog z innymi religiami.

Wyniki badań i przemyśleń autora oraz przedstawione powyżej wnioski i sugestie mogą stanowić punkt wyjścia do dalszych poszukiwań i opracowań. Istnieją liczne prace na temat charyzmatów Ducha Świętego w Piśmie Świętym. Warto jednak ciągle poszerzać i ubogacać tę dziedzinę życia Kościoła, która dotyczy współczesnego korzystania z charyzmatów. Owocnym i pożytecznym byłyby pogłębione prace i studia na temat roli poszczególnych charyzmatów, czy osobnych kwestii dotyczących Odnowy Charyzmatycznej w Kościele katolickim.

Należałoby pogłębić i poszerzyć temat jakże istotnego charyzmatu prorokowania i jego funkcjonowania w Odnowie, analizując treści Nowego Testamentu i innych źródeł, pod kątem posługiwania tym darem. Można by rozwinąć kwestię modlitwy o uzdrowienie, jej wymiaru personalnego i społecznego w kontekście rozwoju dojrzałości chrześcijańskiej, czy też uwypuklić społeczny aspekt doświadczenia chrztu w Duchu Świętym.

Brakuje osobnych opracowań istotnych momentów teologicznych Odnowy Charyzmatycznej, jak i – w szerszym zakresie – teologii życia wewnętrznego czy teologii pastoralnej. Chodzi tu o opracowania dotyczące uwypuklenia roli i darów epifanijnych w ewangelizacji i reewangelizacji, rozpracowania doświadczenia przeżycia religijnego w chrzcie w Duchu Świętym oraz posługi darami epifanijnymi we wspólnocie lokalnej i wpływu takiej posługi na życie wiary członków tej wspólnoty, a także o ukazanie rozwoju modlitwy osobistej poprzez spontaniczną modlitwę grupy.

Widać także zapotrzebowanie na prace związane z przenikaniem zarówno całej Odnowy, jak i jej konkretnych elementów w poszczególne, istniejące formy i dziedziny życia Kościoła. W tej materii można by ukazać szansę i wytyczyć linię rozwoju grupy modlitewnej Odnowy w apostolstwie świeckich, uzasadnić i znaleźć miejsce dla funkcjonowania darów epifanijnych w celebracji liturgii Mszy św. czy innych sakramentów, lub wykorzystać pozytywne aspekty Odnowy Charyzmatycznej w odnowieniu i rozwoju różnych form duszpasterstwa czy innych ruchów religijnych, jak na przykład ruchu neokatechumenalnego. Istnieje powszechne pragnienie, aby tym i podobnym pracom poświęcili się teologowie, którzy posiadają osobistą znajomość Odnowy Charyzmatycznej.

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, jaka będzie przyszłość Odnowy Charyzmatycznej. Nawet gdyby miała ona zaniknąć, to odegrała już znaczącą rolę w Kościele, dowartościowując i przypominając niektóre istotne aspekty jego tajemnicy, przysłonięte różnymi sytuacjami i uwarunkowaniami minionych wieków chrześcijaństwa. Nie powinno się więc izolować Odnowy. Zasiew daje tym lepsze owoce, im bardziej jest pielęgnowany i chroniony przed zmiennością pogody. Ducha nie gaście, wszystko badajcie, a co szlachetne zachowujcie (por. 1 Tes 5,12.19-21).

Odnowa Charyzmatyczna staje dziś przed Kościołem jako droga wyboru, mogąca mu skutecznie i owocnie pomóc w odrodzeniu duchowym, w pełniejszym i głębszym odkrywaniu Misterium Kościoła.

© Wydawnictwo M

Napisz komentarz (0 Komentarze)